Kompleksowy system poprawy sytuacji życiowej osób niepełnosprawnych w powiecie złotoryjskim

Kompleksowy system wsparcia osób niepełnosprawnych w powiecie złotoryjskim, wdrażany od 2007 roku, stanowi dynamiczny, ciągły proces oparty o bieżące analizy potrzeb tej grupy mieszkańców. Obejmuje zarówno działania skierowane do wszystkich mieszkańców, mające na celu zmianę postaw, jak i konkretne aktywności oferowane osobom niepełnosprawnym w obszarach rehabilitacji medycznej, społecznej, zawodowej. Główną ideą wszystkich podejmowanych kroków jest poprawa sytuacji życiowej osób z niepełnosprawnością poprzez wspomaganie ich na wszystkich etapach życia – od urodzenia, poprzez młodość, wiek dojrzały i senioralny.  

Problem zdefiniowany przez samorząd: Wsparcie osób ze szczególnymi potrzebami do roku 2007 było realizowane przez władze powiatu złotoryjskiego w sposób intuicyjny, na podstawie wyrywkowych, niepełnych danych. Brakowało wiedzy na temat prawdziwych potrzeb i sytuacji osób niepełnosprawnych. W związku z tym nie było także wizji ani strategii lokalnej polityki społecznej w tym obszarze. Działające ośrodki oferujące różne formy wsparcia nie cieszyły się zainteresowaniem, co skłoniło samorząd do poszukiwania przyczyny takiej sytuacji.

Sposób rozwiązania: W 2007 roku władze samorządowe zdecydowały o konieczności przeprowadzenia kompleksowych zmian w dotychczasowej polityce społecznej wobec osób niepełnosprawnych. Przyczynkiem stało się badanie pt. „Diagnoza zapotrzebowania i możliwości pracy niepełnosprawnych klientów w pow. złotoryjskim”, przeprowadzone przez Akademię Medyczną we Wrocławiu, Akademię Ekonomiczną we Wrocławiu oraz Państwową Wyższą Szkołę Zawodową w Legnicy. Na bazie rekomendacji wynikających z diagnozy stworzono strategię działań powiatu w tym obszarze. Wypracowano dwa kluczowe założenia:

• potrzebę kompleksowego, całościowego spojrzenia na wszystkie sfery życia osób niepełnosprawnych w powiecie, na wszystkich jego etapach,
• potrzebę ciągłego monitorowania potrzeb środowiska osób niepełnosprawnych i w oparciu o wyniki podejmowanie odpowiednich działań.

Korzyści: W powiecie złotoryjskim stworzono dobrze funkcjonujący, kompleksowy system wsparcia osób niepełnosprawnych. Stały monitoring usług opiera się na ciągłym badaniu potrzeb i analizie wskaźników.

Bezpośrednim, najważniejszym rezultatem jest wsparcie coraz większej liczby osób niepełnosprawnych różnymi formami pomocy. M.in. powstają kolejne, refundowane stanowiska pracy dla niepełnosprawnych, zwiększyła się dostępność rehabilitacji w Szpitalu Powiatowym, stworzono nowe ośrodki rehabilitacyjne, realizowane są zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dla dzieci ze specjalnymi potrzebami, organizuje się szkolenia zawodowe pozwalające niepełnosprawnym znalezienie zatrudnienia na otwartym rynku pracy.

Najważniejsze efekty innowacji:

• ciągły wzrost uczestników turnusów rehabilitacyjnych – w 2000 roku 30 osób, w 2021 roku 950 osób,
• ciągły wzrost liczby dzieci uczestniczących w zajęciach wczesnego wspomagania rozwoju – w 2021 – 50,
• uczestnictwo w szkoleniach zawodowych na stałym poziomie ok. 250 osób rocznie,
• ciągły przyrost liczby nowych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych – w latach 2000-2015 utworzono ponad 200 nowych, refundowanych stanowisk.

Opisana praktyka wiąże się z prezentowanymi w portalu smup.gov.pl usługami: Wsparcie niektórych podmiotów ekonomii społecznej i Rozwój zawodowy oraz wsparcie kompetencji i kwalifikacji, mieszczącymi się w Obszarze Usług “Lokalna polityka społeczna”. Dotyczą one m.in. stwarzania osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwości rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia.

Zawarte w portalu SMUP wskaźniki dotyczące parametrów ilościowych, jakościowych, dostępności i efektywności kosztowej są pomocne w podejmowaniu tego typu inicjatyw zarządczych.

Metryka praktyki